REGUŁY NAKŁADANIA I POBIERANIA PODATKU ZOSTAŁY OKREŚLONE W USTAWIE O PODATKACH I OPŁATACH LOKALNYCH. PODATEK OD ŚRODKÓW TRANSPORTU ZASTĄPIŁ OBOWIĄZUJĄCY DO KOŃCA 1990 ROKU PODATEK DROGOWY. OBOWIĄZEK PODATKOWY OBEJMUJE POJAZDY SAMOCHODOWE, MOTOROWERY ORAZ WYPOSAŻONE W SILNIKI JACHTY, PROMY I ŁODZIE, W TYM RÓWNIEŻ NIEZBĘDNE W PROWADZANIU DZIAŁALNOŚCI ROLNICZEJ CIĄGNIKI I PRZYCZEPY. PODATEK NAKŁADANY JEST NA OSOBY FIZYCZNE I PRAWNE ORAZ JEDNOSTKI ORGANIZACYJNE NIE MAJĄCE OSOBOWOŚCI PRAWNEJ BĘDĄCE WŁAŚCICIELAMI WYŻEJ WYMIENIONYCH ŚRODKÓW TRANSPORTU.

Obowiązek podatkowy powstaje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym środek transportu został zarejestrowany lub wpisany do rejestru, a w przypadku nabycia środka transportowego zarejestrowanego lub wpisanego do rejestru. Stawka podatkowa uzależniona jest od rodzaju środka transportu, pojemności skokowej silnika, ładowności lub masy całkowitej. Podatek od środków transportu opłacany jest zwykle w dwóch równych ratach, w terminie do 15 lutego i 15 września każdego roku. Opłaty dokonuje się w gminie, na której terenie znajduje się miejsce zamieszkania lub siedziba podatnika, a w przypadku jachtów, promów i łodzi – w miejscu zarejestrowania. Zwolnienia obejmują

• „środki transportowe będące w posiadaniu przedstawicielstw dyplomatycznych, urzędów konsularnych i innych misji zagranicznych, korzystających z przywilejów oraz immunitetów na podstawie ustaw, umów lub zwyczajów międzynarodowych; przywilej ten obejmuje również członków personelu ww. placówek oraz inne osoby zrównane z nimi, pod warunkiem,  że nie są obywatelami polskimi i nie mają miejsca stałego pobytu na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej; zwolnienie to stosuje się na zasadach wzajemności;
• środki transportowe stanowiące zapasy mobilizacyjne oraz pojazdy specjalne,
• środki transportowe o dowozie i odwozie na maksymalną odległość w linii prostej do 150 km na terenie Polski w tzw. transporcie kombinowanym”.

Poza wyżej wymienionymi zwolnieniami rada gminy może, jak w większości przypadków wprowadzić dodatkowe ulgi.

Opodatkowaniu podatkiem od środków transportu podlegają przede wszystkim:

• samochody ciężarowe o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony i poniżej 12 ton;
• samochody ciężarowe o dopuszczalnej masie całkowitej równej lub wyższej niż 12 ton;
• ciągniki siodłowe i balastowe przystosowane do używania łącznie z naczepą lub przyczepą o dopuszczalnej masie całkowitej zespołu pojazdów od 3,5 tony i poniżej 12 ton;
• ciągniki siodłowe i balastowe przystosowane do używania łącznie z naczepą lub przyczepą o dopuszczalnej masie całkowitej zespołu pojazdów równej lub wyższej niż 12 ton;
• przyczepy i naczepy, które łącznie z pojazdem silnikowym posiadają dopuszczalną masę całkowitą od 7 ton i poniżej 12 ton, z wyjątkiem związanych wyłącznie z działalnością rolniczą prowadzoną przez podatnika podatku rolnego;
• przyczepy i naczepy, które łącznie z pojazdem silnikowym posiadają dopuszczalną masę całkowitą równą lub wyższą niż 12 ton, z wyjątkiem związanych wyłącznie z działalnością rolniczą prowadzoną przez podatnika podatku rolnego;
• autobusy.

Obowiązek podatkowy w podatku od środków transportowych wygasa z końcem miesiąca, w którym środek transportowy został wyrejestrowany lub wydana została decyzja o czasowym wycofaniu pojazdu z ruchu, lub z końcem miesiąca, w którym upłynął czas, na który pojazd powierzono.