ZGODNIE Z TREŚCIĄ USTAWY Z DNIA 15 WRZEŚNIA 2000 R. O GRUPACH PRODUCENTÓW ROLNYCH I ICH ZWIĄZKACH ORAZ O ZMIANIE INNYCH USTAW, GRUPY PRODUCENTÓW ROLNYCH POWOŁANE SĄ M.IN. W CELU DOSTOSOWANIA PRODUKCJI ROLNEJ DO WARUNKÓW RYNKOWYCH, POPRAWY EFEKTYWNOŚCI GOSPODAROWANIA, PLANOWANIA PRODUKCJI ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM JEJ ILOŚCI I JAKOŚCI, KONCENTRACJI PODAŻY ORAZ ORGANIZOWANIA SPRZEDAŻY PRODUKTÓW ROLNYCH, A TAKŻE OCHRONY ŚRODOWISKA NATURALNEGO.
Istotą działalności gospodarczej prowadzonej przez grupę producentów jest zwiększenie zysków członków takiej grupy. Działanie w ramach grupy daje im bowiem wymierne korzyści, których przejawami mogą być m.in. uzyskiwanie wyższych przychodów, pozyskiwanie rynków zbytu, umożliwiających uzyskiwanie wyższej ceny lub lepszych warunków sprzedaży, poprawa jakości sprzedawanych produktów czy ograniczenie kosztów produkcji i zbytu wytwarzanych w grupie produktów.
Zaletą działalności takiej grupy, jest możliwość sprzedaży swoich produktów w ramach dużych jednorodnych partii towaru, wymaganych przez skonsolidowanych odbiorców, co jest trudne w przypadku pojedynczego rolnika. Mogą łącząc swoje kapitały w grupie producentów wspólnie inwestować i razem zakupić potrzebną infrastrukturę, m.in. obiekty do przechowywania, czy przygotowania produktów rolnych do handlu. Plany inwestycyjne grupy mogą realizować dzięki możliwości korzystania przez grupę producentów rolnych z pomocy finansowej. Mogą obniżyć koszty produkcji poprzez wspólne użytkowanie infrastruktury oraz wspólne zakupy środków obrotowych do produkcji po niższych cenach.
Polskim system prawny nie wskazuje formy organizacyjnej, w jakiej grupa ma powstać – zastrzega jednak, że ma ona prowadzić działalność gospodarczą jako samodzielny podmiot prawny. Wszelkie ograniczenia wynikają przede wszystkim z przepisów aktów prawnych regulujących powstawanie i funkcjonowanie poszczególnych podmiotów prawa. Polskie prawo przewiduje szereg form prawnych zrzeszania się producentów rolnych, są to m.in. spółki kapitałowe, spółdzielnie czy stowarzyszenia.
Najpopularniejszą i najczęściej preferowaną przez producentów rolnych formą prowadzenia działalności gospodarczej w ramach spółek prawa handlowego w Polsce jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, co najprawdopodobniej wynika z możliwości ograniczenia odpowiedzialności wspólników odpowiadających za zobowiązania tylko do wysokości swoich wkładów.
Wniosek o uznanie danego podmiotu za grupę producentów rolnych, grupa może złożyć do dyrektora oddziału regionalnego ARiMR właściwego ze względu na jej siedzibę, w ciągu całego roku na formularzu udostępnionym przez ARiMR. Do wniosku dołączyć takie załączniki jak: akt założycielski, plan biznesowy grupy zgodny z aktem założycielskim i sporządzony na co najmniej 5 lat oraz oświadczenia członków grupy o prowadzeniu w dniu składania wniosku o uznanie, gospodarstwa rolnego lub działu specjalnego produkcji rolnej w zakresie produkcji produktów lub grup produktów, ze względu na które grupa została utworzona.
Uznanie grupy producentów rolnych i zatwierdzenie planu biznesowego następuje w drodze decyzji administracyjnej. Na podstawie których dyrektor oddziału regionalnego ARiMR, właściwy ze względu na siedzibę grupy dokonuje wpisu grupy do rejestru.
Podmioty działające w ramach grup producentów rolnych, mają możliwość ubiegania się o pomoc, która jest wypłacana w formie rocznych płatności i obejmuje okresy kolejnych 12 miesięcy prowadzenia działalności przez grupę, licząc od dnia następującego po dniu wydania decyzji o uznaniu.
Wniosek o płatność składa się do dyrektora oddziału regionalnego Agencji właściwego ze względu na siedzibę beneficjenta, w terminie 60 dni od dnia zakończenia każdego kolejnego okresu prowadzenia działalności przez grupę.
Wsparcie stanowi procentowy ryczałt od wartości przychodów netto grupy lub organizacji producentów ze sprzedaży produktów lub grupy produktów, wytworzonych w gospodarstwach jej członków, w poszczególnych latach i sprzedanych odbiorcom niebędącym członkami grupy lub organizacji. Pomoc przyznawana jest w okresie pierwszych 5 lat funkcjonowania grupy/organizacji od dnia uznania.